TANIM :
Mide ve bağırsak içeriği (kimus) oral yönden anal yöne doğru olan normal ilerlemesinin engellenmesine ILEUS (bağırsak tıkanması)denir.
tam ıleus ve tam olmayan ıleus diye ikiye ayrılır.
NEDENLER :
Daha çok ağız yoluyla alınan yabancı cisimlerin bağırsak kanalı içinde takılıp kalmasından oluşmaktadır.Bundan başka iç ve dış fıtık boğulmaları,Karındaki yapışıklıklar,bölgesel ishaller,ince ve kalın bağırsak kıvrılmalarında ileuslar şekillenir.
Bazan işırı paraziti bulunan köpeklerde vede kedilerde verilen paraziter ilaca bağlı olarak ölen parazitlerde bağırsaklarda tıkanmalara neden olabilir. oyuzden parazit ilacı kullanırken mutlaka sürgüt etkisi olan bir ilacın yada ilaçla birlikte barsak hareketlerini artırabilecek ilaçlarında verilmesi gerekir.
İleuslar öncellikle kedi ve köpeklerde görülür.Ileus nedenleri hayvan tarafından yutulan lastik top,bilye,çeşitli yumaklar ve hayvanin oynaması için verilen maddelerdir.Büyük hayvanlarda ince bağırsak
parazitleri ve bağırsak komplementlerinden oluşur
Fosfordan zengin gıdalarla beslenen atlarda şekillenen bağırsak taşları tıkanıklıklara neden olurlar.
SEMPTOM :
Tıkanıklık bağırsağın ilk kısmındaysa hayvanlar gıdalarını aldıktan hemen sonra kusarlar,bu kusma sik sik refleksler halindedir. Su ve elektrolitlerin emilişinde azalma olur ve hayvanda şiddetli dehidrasyon ve zayıflama şekillenir.Ayni anda hidrojen iyonlarının kayba uğramasıyla alkaloz şekillenir.Tıkanıklık tam değilse bu belirtiler hafiftir.Tıkanıklık safra kanalının bağırsağa açıldığı yerin hemen altında ise kusma esnasinda safranında atıldığı görülür.
Ileus durumunda alınan gıdalar emilemediği için bağırsaklarda gerginlik vardır.Ileusun ilk dönemlerinde bağırsak hareketleri artar daha sonra ise hareket azalır ve Felç şekillenir.Tıkanıklık olayı bağırsağın son kısımlarında ise bulgular Kronik olup belirgin değildir.Su ve elektrolit kaybı çok az ,bazanda olmayabilir.Kusma vardır fakat fazla değildir.Distalde tıkanmalarda bağırsak hareketleri daha fazladır.Bunun yansıra Ca,Mg,K,P ve bikarbonatların emilicinde aksamalardan dolayı bu maddelerin eksikliği görülür.İleri devrede intoksikasyon görülür.
Ileus olayı bir hastalığın komplikasyonu ise (
rasitizime bağlı KOMPRATOZ olayı) tıkanıklığın önünde bol miktarda gaz ve gıda toplanacağı için karin dolgun ve gergindir.Hayvan yürürken Karin yere değiyormuş gibi gerilir.Ağrı vardır.Hayvan hareket etmek istemez.
Ileus sivri bir cismin varlığı neden oluyorsa bağırsak perfore olabilir ve içerik karin boşluğuna boşalır septik peritonit isten olum görülür.
TEŞHİS :
Hayvan kliniğe sahiplerinin yutulan maddeyi görmeleri,hayvanin iştahsız ve devamlı kusma ile hızla zayıfladığı şikayetiyle getirilir.
Palpasyona muayenede karin çeperinin dolgunluğu hakkında bir bilgi edinilebilir.Palpasyona Ağrı vardır.Koprasta olgularında bağırsak sucuk gibi dolgun ve katidir.Kesin teşhis Radyolojik muayeneyle konur.
