TANIM :
İDRAR kesesinin yangısıdır.En çok köpek,sığır,kedi daha az olacakta atlarda görülür. 8 bolüme ayrılır.
1-Katarak cystıtıs
2-Flegmanoz cystıtıs
3-purulent cystıtıs
4-krupoz cystıtıs
5-difteroid cystıtıs
6-hemorojik cystıtıs
7-hiperplazik cystıtıs
8-pericystitis : sidik kesesinin seroz yada peritoneal yangısıdır.
NEDENLER :
Micrococus,streptococus,bacterium coli vecoronabacterium pyogenes gibi etkenlerden oluşur.Bunlar temiz olmayan koteterle bulaşabilirler.Sığırlarda irinli metritis sonucunda dışardan etkenler sokulabilir.Çoğunluklada böbreklerden elimine edilmeleri sonucu sidik kesesinde yangıya neden olabilirler.(cystıtıs decentes) Bunlardan başka ağızdan alınan mantarlar,deriye sürülen konterit merhemi terebentin esansı gibi zehirli maddelerin idrarla atılmaları sonucunda oluşabilirler.Vaginitis,nefritis,pyelonefritis,uretritis, puerperal pyemi,septisemi gibi komşu dokuların ilerleyici yangılarında,romatizmam etkiler,sonda,koteter ve sidik kesesi taşlarının travmatik irkiltirleri cystitise neden olur.
Bacillus coli communis in Urine, from a case of Cystitis.
SEMPTOM :
1-CYSTITIS KATARHALIS:
Özellikle köpeklerde görülür.Hayvanda sik sik damla damla işeme vardır.Rektal veya karin duvarına yapılan palpasyona kesenin duyarlılığı,idrarın alkali reaksiyonu,bulanıklık,sediment oluşumuyla kendini gösterir.İdrarın kimyasal tahlilinde albümin bulunur.Mikroskop kontrolündeyse çok sayıda epitel hücreler, bakteriler,irin ve trifosfat kristalleri bulunur.
2-İRİNLİ CYSTITISLER :
Kesenin çeperi kalınlaşır.Fazla hassastır.Hayvanin genel durumu bozulur.Beden ısısı yükselir.idrarda irinli sediment bulunur. Mikroskopta bakteriler ve irin etkinlikleri vardır.
3-HEMOROJİK CYSTITISLER :
Kan,cruproz olanlarda zarsal oluşumlar bulunur.Papillamatoz ve kronik hiperplazik yangıda da hemorojik görülür.
PROGNOZ :
Katharal cystitislerde elverişli,diğerlerinde şüphelidir.
TEDAVİ :
Hayvana bol su içirilmesi irkiltti oluşturmayan besinlerin verilmesi veya kese içinin büzüştürücü yada antiseptiklerle yıkanmasından ibarettir.(uretra yoluyla)
Antiseptik olarak acut olaylarda; % 3 asit borik, % 0,1 lik rivanol sol., % 0,5 lik oxyciyanure de mercure verilir.
kronik olaylarda antiseptik olarak; % 2 lik helmitol, % 0,1 nitrat d'argent sol. kullanılır.
Lavajlar için büyük hayvanlarda 300-500 ml küçük hayvanlarda 50-100 ml yeterlidir.
Oral yolla uriner sistem antibiyotiği olarak büyük hayvanlarda günde 3 defa 1-2 gr urotropine verilir.Ayrıca bu ilacın % 10 luk sol. i.v. olacakta verilebilir.
köpeklerde :
helmitol tab 1-2*3 kez
helpa tab 3*1
azosiline tab. 2*1 dozda ağızdan kolayca verilebilir.
